Shared & Circular: economische modellen voor de toekomst
Editie: 26
Published on: 06 maart 2019
De circulaire economie en de deeleconomie zijn twee begrippen die tegenwoordig steeds vaker aan bod komen, met name binnen het thema van duurzaamheid. Hoewel deze thema’s in principe los van elkaar staan, zijn ze beiden essentieel als het gaat om het efficiënt gebruik maken van goederen en grondstoffen. In een toekomst waarbij het laatstgenoemde steeds schaarser wordt, zijn het thema’s die zeer zeker van belang gaan zijn.
In een circulair economisch systeem gaat het vooral om het waardebehoud van producten en grondstoffen aan het eind van de levenscyclus. Waar in het lineaire systeem producten worden geproduceerd die aan het eind van hun levensduur worden vernietigd, tracht een circulair systeem producten te maken die zo ontworpen zijn dat deze op een doeltreffende manier kunnen worden hergebruikt. Zo worden grondstoffen maximaal benut en blijft de economische waarde van producten gewaarborgd (van Balgooi, 2018). Een voorbeeld van een circulaire trend in de bouw, is het ‘oogsten’ in plaats van slopen. Dit concept houdt in dat bouwmaterialen zorgvuldig worden gedemonteerd en dus eenvoudig kunnen worden hergebruikt. In zekere zin wordt er gesloopt zonder afval en dus zonder waardevermindering (Aannemervak, 2018).
Vanuit de overheid wordt de transitie naar een circulaire economie vormgegeven door middel van het programma ‘Nederland Circulair in 2050’. Het plan bestaat uit vijf agenda’s, waarvan er één specifiek in het teken staat van een circulaire bouweconomie. De agenda voor de bouw is opgesteld door een transitieteam, bestaande uit tientallen grote partijen met een brede expertise binnen de overheid, wetenschap en de markt. Binnen deze samenwerking wordt getracht om in drie fases toe te werken naar het einddoel van een compleet circulaire bouw in 2050 (Rijksoverheid, 2016).
Bij de deeleconomie wordt vrijwel direct de associatie gelegd met bedrijven als Airbnb en Uber, bedrijven die zich kenmerken door gebruik te maken van een zogenoemd ‘peer-to-peer’ platform; consumenten komen bij elkaar zonder enige tussenpersoon. Dit in tegenstelling tot de ‘traditionele’ bedrijven waar men nog volgens het ‘business-to-customer’ principe te werk gaat. In het algemeen kan de deeleconomie als volgt gedefinieerd worden: ‘economische systemen van decentrale netwerken en marktplaatsen die de waarde van onderbenutte goederen en diensten ontsluiten door vraag en aanbod direct bij elkaar te brengen waardoor traditionele institutionele tussenpersonen overbodig raken’ (shareNL).
Airbnb is op zichzelf al een goed voorbeeld van een platform wat veel effect heeft op de vastgoedmarkt, maar ook andere trends beginnen invloed te krijgen op vastgoedontwikkelingen. De hoeveelheid deelauto’s in Nederlands stijgt de laatste jaren gestaagd, wat invloed heeft op de mobiliteitsbehoefte en mogelijk ook op de eigen woon- en leefbehoefte. Zo ontstaan er in de nieuwbouw kansen voor concepten waar deelauto’s meegenomen worden in het woon- en werkaanbod (shareNL, 2017). Daarnaast is er ook een ander concept op komst: vastgoed als service. Hier worden op lokaal gebied flexibele kantoorruimtes aangeboden voor een vast bedrag per werkplek per maand voor een korte huurperiode. Dit concept biedt gemak voor zowel de werkgever als werknemer en integreert de rol van facilitair managers en vastgoedeigenaren en kan de vastgoedwereld flink veranderen (Scholtens, 2017).
Thema-artikelen
Voor het thema circulariteit en deeleconomie hebben de volgende vier auteurs een stuk geschreven. Het thema wordt ingeluid door de heer Kooistra, stichting partner van TANK. In dit artikel wordt het belang van het ontwikkelen van vastgoed vanuit de gebruiker in plaats van de functie beschreven. Hij stelt dat ontwikkelingen in het vastgoed niet alleen een gebouwde omgeving oplevert die op de toekomst is gericht, maar ook ontwikkelaars houvast geeft in een veranderende maatschappij. Hierna is de heer van den Brink, werkzaam bij Bam Bouw & Techniek, aan het woord over het circulaire perspectief op een lineaire sector. Hij richt zich op de vraag; hoe versnellen we de ontwikkeling van circulaire businessmodellen in de bouw en vastgoed? De heer van den Brink doet drie aanbevelingen voor bedrijven om ook voor de structurele onderdelen van een gebouw tot schaalbare circulariteit te komen. Vervolgens zal door de heer Kerperien, alumni van de TUe, door middel van zijn afstudeeronderzoek de vraag beantwoorden of beleggers bereid zijn te investeren in de circulaire economie, met als sub-vraag of de bouwsector de problemen van de lineaire economie zelf gaat oplossen. Ten slotte bekijkt de heer van Eijk, directeur van Holland Circular Hotspot, of het mogelijk is om Nederland in te richten als een ‘living lab’ voor de wereld, waarin de circulariteit in de gebouwde omgeving van Nederland centraal staat.
De bovengenoemde artikelen zullen een beter beeld geven waarom de circulaire en deeleconomie belangrijke concepten zijn om rekening mee te houden in de toekomst van de bouw en vastgoed. Alle artikelen en rubrieken in maart staan in het teken van onze themamaand ‘Circular & Shared Economy’ en daarom zal er wekelijks iets gepubliceerd worden op onze site de komende maand. Met andere woorden, veel leesplezier!
Bronvermelding
Deeleconomie — shareNL. (n.d.). Retrieved March 4, 2019, from https://www.sharenl.nl/deeleconomie/
Rijksoverheid. (2016). Circulaire Bouweconomie, 38. Retrieved from bijlage-4-transitieagenda-bouw.pdf
Scholtens, B. (2017). Vastgoed as a service | Twynstra Gudde – Organisatieadviesbureau – organisatieadviesbureau. Retrieved March 4, 2019, from https://www.twynstragudde.nl/blog/vastgoed-service
shareNL. (2017). Vastgoed maakt zich op voor deelmobiliteit (The real (e)state of the sharing economy) — shareNL. Retrieved March 4, 2019, from https://www.sharenl.nl/nieuws/vastgoed-maakt-zich-op-voor-deelmobiliteit-the-real-estate-of-the-sharing-economy
Slopen wordt “oogsten” in circulaire economie • Aannemervak. (2018). Retrieved March 4, 2019, from https://www.aannemervak.nl/duurzaam-bouwen/slopen-wordt-oogsten-in-circulaire-economie/
van Balgooi, F. (2018). Circulaire economie. Retrieved March 4, 2019, from https://mvonederland.nl/dossier/wat-de-circulaire-economie-0
Mail the editors
