Brede opleiding leidt tot breed carrière perspectief

Editie: 25.1 Retail in de periferie

Published on: 23 december 2017

De leerstoel Real Estate Management & Development (REMD; voorheen leerstoel Vastgoedbeheer) heeft inmiddels ruim 500 masterdiploma’s afgeleverd. Omdat REMD nu 25 jaar bestaat, leek de tijd rijp om onze alumni eens aan de tand te voelen. Verspreid over het (voornamelijk Nederlandse) vastgoedbedrijfsleven konden zij ons een mooi overzicht geven van waar onze opleiding hen gebracht heeft en wat momenteel hun grootste uitdagingen zijn. Met 201 deelnemers aan onze enquête (40% respons) hebben we een goed beeld gekregen van waar onze vastgoed alumni op afgestudeerd zijn, waar ze nu werken, wat hun activiteiten zijn en welke uitdagingen zij voor de toekomst van het vastgoed zien. In dit artikel laten we zien dat een brede opleiding tot een breed carrière perspectief leidt.


Omdat de opleiding in de 25 jaar sinds haar oprichting behoorlijk gegroeid is (en het contact met oudere alumni wellicht minder goed onderhouden is), is het grootste deel van de deelnemers na de eeuwwisseling afgestudeerd (6% voor 1995, 26% tussen 1996 en 2005 en 68% na 2006; zie ook Figuur 1). Vastgoed is een multidisciplinair veld dat veel verschillende sectoren heeft met hun eigen trends en uitdagingen, waarbij de actoren een grote diversiteit aan verantwoordelijkheden en vaardigheden (nodig) hebben. Dat zien we terug in de diversiteit aan afstudeeronderwerpen die in de afgelopen decennia de revue zijn gepasseerd (zie tabel 1). Bovenaan de lijst van afstudeerscripties staat het beleggen in en/of financieren van vastgoed. Tweede in de rij is het thema retail & leisure (15%), gevolgd door gebiedsontwikkeling & herstructurering (13%) en op de gedeelde vierde plaats Corporate Real Estate Management en wonen/corporaties (beide met 10%). Daarin zien we dus al verschillende actoren (beleggers, ontwikkelaars, managers) terug en verschillende sectoren (retail, bedrijfsvastgoed, woningen). Andere onderwerpen die wat minder frequent maar toch ook regelmatig aan de orde kwamen, zijn gerelateerd aan de managementprocessen (projectmanagement, beheer) en aan meer publiek georiënteerde vastgoedsectoren (zorg, gemeentelijk en maatschappelijk vastgoed).

De laatste 10 jaar heeft onze leerstoel hard gewerkt aan een duidelijk profiel, waarin wij ons willen onderscheiden van andere (meer financieel/markt georiënteerde) vastgoedopleidingen. Zo krijgt het beleggen/financieren tegenwoordig beperktere aandacht in ons master onderwijs en geven wij meer les over gebruikersgedrag en het ondersteunen van vastgoedbeslissingen. Ingebed in een Bouwkunde faculteit, zien wij vastgoed op de eerste plaats als een fysiek object in een ruimtelijke context. Zowel met onderwijs als met onderzoek proberen wij het inzicht te vergroten in de behoeften en voorkeuren van de gebruikers van het vastgoed, om zo het vastgoedaanbod hier beter bij aan te laten sluiten, wat tot kwalitatieve hoogwaardige leef- en werkomgevingen leidt. Als we tabel 1 naar decennia zouden opdelen (zie figuur 2), dan zien we dat in de laatste 10 jaar het accent van onderwerpen flink verschoven is.

Figuur 1: Afstudeerjaar

Figuur 2: Afstudeeronderwerpen naar periode (in absoluut aantal scripties van de deelnemers)

Carrière perspectief

Natuurlijk waren we ook benieuwd waar onze alumni momenteel werken. Specifieke bedrijven die 3 of meer deelnemers aan de enquête in dienst hebben zijn de TU/e zelf (n=6), Deloitte (n=5), Cushman & Wakefield (n=4), Fakton (n=4) en CBRE Global Investors (n=3). Daarnaast waren er 18 bedrijven/organisaties waar 2 respondenten werkten, waaronder diverse grote gemeenten, beleggers, beheerders en adviesbureaus. Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat er niet meer bedrijven zijn waar veel vastgoedalumni werken, want deze resultaten komen van een steekproef uit de gehele alumni populatie. Kijkende naar het soort bedrijf waar de respondenten werken (zie figuur 3), is momenteel 21% werkzaam bij een adviesbureau. Ook bij projectontwikkelaars (13%), vermogensbeheerders (13%) en vastgoeddienstverleners (10%) werken veel alumni. Kleinere percentages alumni werken in het onderwijs/onderzoek, bij de overheid, woningcorporaties, ingenieursbureaus, bouwbedrijven, vastgoedbeheerders, bank- en verzekeringsmaatschappijen of andere soorten bedrijven. De breedte van de vastgoedopleiding heeft dus ook tot een breed carrière perspectief geleid.

Figuur 3: Huidige werkgever (%)

Het is natuurlijk waarschijnlijker dat grote bedrijven meerdere alumni in hun gelederen tellen, maar qua grootte van het bedrijf werkt de helft van de deelnemers bij relatief kleine bedrijven (<100 medewerkers; zie figuur 4). En ondanks dat veel van de deelnemers nog niet zo heel lang geleden afgestudeerd zijn, heeft al 46% een leidinggevende functie in zijn/haar bedrijf. Daarvan geeft ruim de helft nog maar leiding aan een klein team (1-5 medewerkers), maar ook al een kwart aan teams van 10-50 medewerkers en zelfs 5% aan hele grote afdelingen of het hele bedrijf. Twaalf alumni (6%) hebben aangegeven zzp’er te zijn en nog eens 30 respondenten (15%) zijn (mede)eigenaar van het bedrijf waar zij werken. De grootste groep alumni (ruim 30%) werkt in een functie als consultant/adviseur, maar op de tweede plaats volgt al een functie in het top management (17% is directeur/partner). Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de mensen die een eigen bedrijf hebben en uiteraard komt de functie directeur/partner met name voor onder de alumni die meer dan 10 jaar terug zijn afgestudeerd. Maar ook in dat opzicht, zien we dus veelbelovende carrière mogelijkheden na onze opleiding.

Figuur 4: Aantal medewerkers bij het huidige bedrijf

Gevraagd naar de taken die in de huidige functie belangrijk zijn, antwoordden veel alumni: het geven van advies, financieel beheer en strategieontwikkeling (zie figuur 5). Ook leidinggeven, project management, acquisitie en vastgoedontwikkeling werden regelmatig genoemd. ICT en data-analytics werden met name door recent afgestudeerde alumni genoemd. Bijna alle respondenten werken in hun huidige functie vooral met de standaard Office producten als Excel, Word en Powerpoint (en in mindere mate Access). Maar daarnaast wordt ook AutoCAD (18%), Photoshop (13%), SPSS (9%), MySQL (9%), Indesign (6%) en Revit (5%) door diverse deelnemers gebruikt. Onder ‘overige software’ zijn bovendien nog vele andere programma’s genoemd. Qua datasets, werkt 38% nooit met grote(re) datasets. Bij degenen die wel met data werken is de omvang van de datasets wisselend, van kleine sets tot 10.000 waarnemingen (29%) tot grote sets met meer dan 100.000 waarnemingen (23%).

Een opleiding kan maar een deel van de benodigde kennis tijdens een vastgoedcarrière leveren. Daarna begint het ‘lifelong learning’ in de praktijk, via het toepassen en delen van kennis. Na het afstuderen hebben de meeste alumni dan ook aanvullende kennis bijgespijkerd om hun werk beter te kunnen doen. Een groot deel van de respondenten heeft financiële cursussen gevolgd, waaronder met name het vastgoed rekenen. Ook op het gebied van jurisprudentie, project management en technische onderwerpen werd door menig respondent kennis bijgespijkerd. Veel alumni vonden het daarnaast belangrijk om zich verder te ontwikkelen in ICT-skills (software, data analytics) en de zogenaamde ‘soft skills’, zoals bijvoorbeeld effectief communiceren, leidinggeven, samenwerken en onderhandelen. Aan de ICT-vaardigheden en soft skills wordt tegenwoordig ook extra aandacht besteed in het curriculum van onze vastgoedopleiding.

Uitdagingen voor de toekomst

Als laatste hebben we gevraagd naar de drie grootste uitdagingen voor de vastgoedsector voor de komende jaren (zie tabel 3). Door 20% van de deelnemers werd de bouwopgave genoemd, die door de veranderende vraag, leegstandsproblematiek en wijzigend overheidsbeleid moeilijker lijkt in te schatten. Omdat onze huidige leerstoel REMD met zowel het onderwijsprogramma als ons wetenschappelijk onderzoek juist op die vraagkant focust, hopen we aan het oplossen van deze uitdaging ons steentje bij te kunnen dragen. Ook noemde 20% de toenemende digitalisering en het werken met (big) data als een uitdaging. Data science technieken komen bij steeds meer vakken van het REMD-programma aan bod; we hopen dat we hiermee ook deze uitdaging goed aanpakken. Een derde thema dat regelmatig naar voren kwam (12%), is de uitdaging om continu te blijven innoveren en vernieuwen. Ook hier geven we aandacht aan, bijvoorbeeld door in ons curriculum steeds meer multidisciplinair te werken. We leren studenten hoe ze in de steeds veranderende samenleving hun voordeel kunnen doen met inzichten en technieken uit economie, psychologie, sociologie en andere relevante wetenschappen. Tenslotte, niet in de top drie maar wel door veel alumni genoemd, zien we algemene thema’s als duurzaamheid en het werken richting een circulaire economie (10%) en het bijhouden van technologische ontwikkelingen (9%).

We willen alle deelnemers bedanken voor hun tijd en moeite. Deze inzichten helpen ons om de opleiding verder te versterken en vooral om aan scholieren en eerstejaarsstudenten te kunnen laten zien waar je met onze vastgoedmaster later terecht kunt komen. De laatste jaren van de crisis in de bouwwereld hebben de Bouwkunde faculteit geen goed gedaan qua studentenaantallen. Gelukkig zien we dat daarin meer recent weer een sterk stijgende lijn is ontstaan. Wat ons betreft kan de leerstoel en de vastgoedopleiding dus op naar de volgende 25 jaar.

Figuur 5: Taken in huidige functie

 

Mail the editors