Introductie thema: Digitalisering in de vastgoedsector
Editie: 23.2 - Digitalisering in de vastgoedsector
Published on: 10 maart 2016
Waar liggen de kansen en eventuele bedreigingen voor de vastgoedsector? Binnen dit thema zal in worden gegaan op verschillende mogelijkheden die digitalisering kan bieden voor de vastgoedsector.
Digitalisering is een veelgehoord en breed begrip. In het nieuws worden regelmatig zaken behandeld als zelfrijdende auto’s en het verlies van banen door verregaande automatisering. Ook in de vastgoedwereld is de digitalisering sterk in opkomst waarbij men steeds meer van zelfstandig werkende eenheden naar geïntegreerde informatiestromen gaat met technologische toepassingen. Waar liggen de kansen en eventuele bedreigingen voor de vastgoedsector? Binnen dit thema zal in worden gegaan op verschillende mogelijkheden die digitalisering kan bieden voor de vastgoedsector.
Al langere tijd hebben we in ons dagelijks leven te maken met digitalisering. We krijgen niet alleen steeds meer digitale apparatuur, zoals smartphones en smart watches, maar ook steeds meer digitale diensten zoals tv kijken via internet en mobiele, financiële diensten. Voor de meesten is het tegenwoordig al normaal dat we continu verbonden zijn met het internet, waar we ook zijn. De digitalisering heeft zich in vele andere sectoren al diep geworteld zoals in de automarkt, waar veel robots gebruikt worden en in de bankensector, waar data-analyses tot nieuwe inzichten leiden. Er wordt ook wel gesproken van een digitale transformatie (Vastgoed, 2015). Zakelijke processen worden gedigitaliseerd; zowel interne processen als bijvoorbeeld communicatie met leveranciers. Door het verzamelen en analyseren van data kan concurrentievoordeel worden behaald, echter vormt de digitalisering een bedreiging voor kantoormedewerkers. Daarnaast leidt de digitalisering er ook toe dat er steeds meer als dienst wordt aangeboden in plaats van als activa, waarbij gebruikers nog alleen maar functionaliteit zullen af nemen en vanwege de snelle technologische ontwikkelingen niet meer geïnteresseerd zijn in bezit van apparatuur (Emerce, 2015).
De vastgoedwereld is in haar geschiedenis in een nieuw tijdperk beland en dit zal duidelijk worden in het thema column. Volgens Farid Azarkan zal de vastgoedmarkt fundamenteel veranderen door de toetreding van partijen zoals Alphabet Inc, het moederbedrijf van onder andere Google en Nest. In tegenstelling tot de meeste huidige partijen in de vastgoedsector zullen zij geen vastgoed bezitten of ontwikkelen, maar een interface leveren. Eén van de pijlers hierbij is Big data. Tegenwoordig wordt een grote hoeveelheid data verzameld en gedeeld dankzij nieuwe technologieën. Kan Big data en vastgoed succesvol gecombineerd worden? Deze vraag behandelt Werner van Sprundel in zijn artikel. Wellicht is nu de tijd gekomen om te investeren in Big data…
Al in 1946 schreef de toenmalige burgemeester van Rotterdam, Pieter Oud, in het boek De stad der toekomst, de toekomst van de stad “Zijn onze groote steden nog wel stedelijke gemeenschappen? Zijn zij eigenlijk niet langzamerhand geworden tot groote agglomeraties van afzonderlijk levende menschen, die wel het verband voelen tot de sociale groep, waartoe zij behooren, doch die zich buiten deze groep verloren wanen in de massa?”. In de stad zullen alle mogelijkheden van digitalisering zoals de eerder genoemde zelfrijdende auto’s, het verzamelen van data en slimme gebouwen samenkomen. Volgens prognoses van de Wereldgezondheidsorganisatie zal tegen 2050 twee derde van de wereldbevolking in een stad wonen. Voor Nederland schat het PBL dit zelfs op 90 procent. Men vraagt zich (weer) af wat de toekomst van de stad is, wonen we straks allemaal in Smart Cities? Wendy Verschoor gaat in haar artikel in op de veranderende maatschappij en het voorbereiden van vastgoed op de toekomst.
Een ander aspect in de veranderende maatschappij is de automatisering; steeds meer werk dat eerst door mensen werd gedaan wordt overgenomen door machines en robots. Is het bouwproces volledig te automatiseren en zullen er in de toekomst nog wel menselijke handelingen aan te pas komen? Wat dit zal betekenen voor projectmanagers en of er nog een toekomst voor hen is, wordt besproken door Bert van Griensven. Deze menselijke handelingen worden in de stad bijvoorbeeld al minder zichtbaar door de faillissementen in de retailsector. Als gevolg van het toenemend gebruik van online winkelen zullen retailondernemers een andere vastgoedstrategie moeten hanteren om te kunnen overleven. Jack Neele en Folmer Pietersma bespreken in hun artikel de invloed van online winkelen en e-commerce op retail vastgoed. Sommige winkels besluiten alleen nog online te verkopen en de fysieke winkels op te heffen, maar het werkt ook (deels) de andere kant op; winkels die online begonnen zijn en nu juist fysieke winkels openen. Zullen we in de toekomst vastgoed ook online aanschaffen? Het is nu al mogelijk vastgoedobjecten online te bezichtigen (Bijenveld, 2015).
Een ander relatief nieuw fenomeen, met betrekking op de financiering van vastgoedobjecten, is crowdfunding. Crowdfunding biedt via een digitaal platform een alternatieve financiering voor projecten die via de klassieke weg de financiering niet rond kunnen (of willen) krijgen en vanaf de andere kant gezien biedt het ook een mogelijkheid om laagdrempelig te investeren. Laurens IJsselmuiden behandelt in zijn artikel de invloed hiervan op de vastgoedsector. Ook komen hier een aantal ervaringen met ‘gecrowdfunde’ projecten aan bod.
De artikelen bieden een kijkje in de snel veranderende vastgoedwereld. Het moge duidelijk zijn dat digitalisering op de meest uiteenlopende vlakken invloed heeft en dat er nog tal van ontwikkelingen in de kinderschoenen staan. Desondanks bieden de artikelen over een brede verscheidenheid van aspecten een perspectief voor de toekomst en krijgen we een beeld van de vele mogelijkheden die de digitalisering biedt voor de vastgoedsector.
Bronvermelding
Bos, A. (1946). De stad der toekomst, de toekomst der stad. Verkregen van http://cultureelerfgoed.nl/sites/default/files/downloads/dossiers/de_stad_der_toekomst_-_de_toekomst_der_stad_-_zw-lr.pdf
Bijenveld, C.(2015). Tien woningen in drie steden bezichtigen in een half uur. Vastgoedjournaal. Verkregen op 1 februari 2016 van https://www.vastgoedjournaal.nl/news/19681/tien-woningen-in-drie-steden-bezichtigen-in-een-half-uur
Emerce. (2015). Econocom trendbericht 2016: De digitale transformatie; het einde van bezit. Verkregen van http://www.emerce.nl/wire/econocom-trendbericht-2016-digitale-transformatie-einde-bezit
Vastgoed (2015). Econocom trendbericht 2016: De digitale transformatie; het einde van bezit. Vastgoed. Verkregen op 1 februari 2016 van http://www.vastgoedactueel.nl/nieuws/2845-econocom-trendbericht-2016-de-digitale-transformatie-het-einde-van-bezit
Mail the editors