Column – Brainport City: Samen ruimtelijk investeren om economische voorsprong te behouden

Editie: 25.2 De Nederlandse mainportregio's

Published on: 04 april 2018

De economie in Brainport Eindhoven draait op volle toeren. De laatste decennia is de regio bezig met een groeispurt: meer bedrijven, meer banen, meer inwoners. Samen met Amsterdam en Rotterdam is Brainport Eindhoven één van de drie economische kerngebieden van Nederland. Een van de motoren van de Nederlandse economie, een innovatieve toptechnologieregio van wereldformaat.


Dat willen we graag zo houden. Maar dat is niet gemakkelijk. Willen we blijven concurreren met toptechnologieregio’s als Helsinki, Zürich of Vancouver, dan zijn investeringen nodig om het vestigingsklimaat voor bedrijven en werknemers te verbeteren. Het gaat dan om investeringen in bereikbaarheid (duurzame mobiliteit, zowel via de lucht als over land), in voorzieningen (cultuur, sport, onderwijs en groen) en in een bruisend stadshart.

Agglomeratiekracht, connectiviteit en vestigingsklimaat. Op die drie punten moet Brainport Eindhoven verbeteringen aanbrengen, bleek na verschillende onderzoeken naar de kracht van economische topregio’s in de wereld (o.a. Onderzoeken van Buck Consultants, Balans van de Leefomgeving, 2012). De stedelijke cultuur, in combinatie met ruimte voor groen, is van toenemend belang. Voor mensen en dus voor bedrijven. Met name voor de bedrijven in onze regio, omdat die elke dag de concurrentie met bedrijven in andere technologie-regio’s in de wereld moeten aangaan om getalenteerde medewerkers aan zich te binden.

Vandaar dat we onder de noemer ‘Brainport City’ een aantal jaren geleden met verschillende partijen zijn gestart met een ruimtelijk programma. Samen willen we ervoor zorgen dat investeringen die te maken hebben met die drie thema’s ook daadwerkelijk in onze regio landen. Gemeente Eindhoven, Brainport Development, Provincie Noord-Brabant, de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) en Econo­mische Zaken en klimaat (EZK), de gemeenten in het stedelijk gebied rond Eindhoven, Eindhoven Airport en NS vormen samen de ‘Stuurgroep Brainport City’.

Mocht u denken dat we met onze samenwerking alleen de economische vooruitgang voor ogen hebben, dan hebt u het mis. In onze opvatting kunnen we alleen echte voor­uitgang boeken als de investeringen ook passen in de opgaven die we als samenleving hebben op het gebied van zaken als klimaatadaptatie, duurzaamheid en inclusiviteit. Inves­teringen dus die iets opleveren voor álle mensen, niet alleen voor bedrijven. Dus als er nieuwe woningen komen in het centrum van Eindhoven, willen we ook dáár ruimte voor sociale woningbouw. Investeringen in nieuwe wegen gaan gepaard met investeringen in openbaar vervoer en slimme en duurzame mobiliteit.

Met Brainport City brengen we samenhang aan in de vele investeringen die de komende jaren zijn voorzien in de regio Eindhoven en bewaken we deze samenhang ook. Dat is uniek in Nederland. We werken aan acht deelopgaven: de binnenstad en de stationsomgeving, Eindhoven Noordwest, het hoofdwegennet, de internationale verbindingen, hoogwaardig OV, landschap en leefklimaat en een multimodaal transferpunt bij Acht. Die acht deelopgaven en de 62 projecten die ermee samenhangen zijn terug te vinden op de website www.ruimtelijkprogramma­brainport.nl. Daar staat deze regio letterlijk op de kaart.

Begin december 2017 konden we over een aantal projecten goed nieuws melden: de intercity van Eindhoven naar Düsseldorf en daarmee de aansluiting op het Duitse HSL-netwerk komt binnen handbereik. De stations­omgeving van Eindhoven wordt de komende jaren ontwikkeld tot een internationaal knooppunt. Onder de noemer ‘Internationale Knoop XL’ gaan Rijk, regio en partners investeren in het spoor, het regionale openbaar vervoer, het station zelf en de stedelijke ontwikkeling daarom­heen. Samen leggen we een startkapitaal van 20 miljoen euro neer waarvoor onder andere kleinschalige maatregelen worden genomen voor de internationale spoorverbinding Eindhoven – Düsseldorf, een fietsenkelder aan Stationsplein-Zuid en een derde hoogwaardige OV-verbinding met Eindhoven Airport en Woensel. Dat betekent een extra verbinding naast de al bestaande buslijnen naar Eindhoven Airport. Tel daarbij op dat er inmiddels iedere 10 minuten een trein rijdt tussen Amsterdam en Eindhoven, dan is het duidelijk dat het met de bereikbaarheid van deze regio de goede kant op gaat. In de stad werken we hard aan kwalitatieve fietspaden, de zogenaamde slow lane en overdekte fietsenstallingen aan beide zijden van het station voor in totaal zo’n 10.000 fietsen.

Met de vernieuwing van het Stationsplein van Eindhoven zetten we nu ook flinke stappen. Onder de naam ‘District E’ komen er drie markante torens met diverse publieksfuncties en woningen, in allerlei prijsklassen. De openbare ruimte wordt slim ingericht met aandacht voor bezoekersstromen, verblijfplaatsen, groen, water en licht. Geleidelijk aan zullen voetgangers er de baas worden. De bedoeling is dat bezoekers en reizigers zodra ze het station uitlopen ook meteen in de gaten hebben dat ze in de regio zijn waar technologie en design hand in hand gaan.

De ontwikkelaar van ‘District E’ gaat de details voor de gebouwen verder uitwerken. De gemeente Eindhoven maakt een passend ontwerp voor de openbare ruimte. En daarmee ben ik bij het punt aanbeland dat ik in deze column maken wil: wij zoeken samenwerking.

We zien dat gezamenlijke inspanningen en inves­teringen écht het verschil maken als het gaat om de (economische) kracht van onze regio. Net zoals samenwerking de kracht is van Brainport Eindhoven. Die samenwerking heeft geleid tot de groeispurt van onze regio. Maar dat zorgt er tegelijkertijd ook voor dat we tegen grenzen oplopen. Daarom zoeken wij naar nog meer samenwerking. Met onze partners, kennisinstellingen en medeoverheden. Maar ook met bedrijven en financiers. Nieuwe samenwerkings-, financierings- en verdienmodellen horen daarbij.

Mail the editors