Mainport: het economische knooppunt van Nederland en het belang van de luchthaven

Editie: 25.2 De Nederlandse mainportregio's

Published on: 04 april 2018

Mainport is een welbekende term de laatste jaren in de Nederlandse economische wereld. Over het algemeen is het een term dat een knooppunt van belangrijke trans­portroutes omschrijft. Maar wat is uiteindelijk het effect van zo’n transportknooppunt op de vastgoedmarkt? En hoe spelen luchthavens hierbij een belangrijke, internationale rol?


In Nederland werd voorheen alleen de Rotterdamse haven en luchthaven Schiphol onder de Nederlandse mainport gerekend, maar sinds kort hoort Brainport Eindhoven hier ook bij vanwege diens economische belang. Een voorbeeld van het belang van de regio is ASML; het Veldhovens bedrijf boekte in 2017 een jaarwinst van 2 miljard euro en heeft kenbaar gemaakt dit jaar nog 3000 mensen nodig te hebben. Van deze werknemers zijn er 60% afkomstig uit het buitenland, wat inhoudt dat dit een enorme invloed heeft op zowel de Nederlandse als de internationale arbeidsmarkt (NOS, 2018).

Om de internationale concurrentiepositie van mainports te behouden zijn goede luchtverbindingen van essentieel belang (Decisio, 2015). De functie van Schiphol als internationale hub verbetert niet alleen het vestigingsklimaat in de regio Amsterdam maar ook in de rest van Nederland. Per spoor ben je in anderhalf uur van Schiphol in Eindhoven, een reisduur die op internationale schaal niks voor stelt. Het is niet voor niks dat de luchtvaartsector ook waarschuwt voor het effect dat een stagnerend Schiphol op de Nederlandse economie kan hebben (Financieel Dagblad, 2017)

Het gebied rond een vliegveld is voor logistiek vastgoed een echte hotspot, vooral vanwege een uitstekende internationale bereikbaarheid. Dit is te zien in de ontwikkelingen van het logistiek vastgoed rondom vliegvelden in de laatste jaren. Zo zijn er verschillende investeringen gedaan rondom het in april 2018 te openen Amsterdam Lelystad Airport in onder andere een nieuw distributiecentrum en is er een zeer groot distributiecentrum in opkomst onder leiding van vastgoedontwikkelaar Leeyen nabij Maastricht Aachen Airport (Hercuton, 2016; Logistiek, 2017).

Een luchthaven is echter meer dan alleen een plek waar vliegtuigen landen en opstijgen. Naast de daarbij behorende infrastructuur is een modern luchthaven ook een winkelcentrum en bedrijvenpark.

Thema-artikelen
Betreffende mainports en de rol van luchthavens, zijn er vier auteurs bereid geweest te schrijven in de vorm van drie thema-artikelen en één column. De heer Seuren luidt het thema in met een column over Brainport Eindhoven. Hierin wordt gepleit voor gezamenlijke, ruimtelijke investeringen onder de noemer ‘Brainport City’ die nodig zijn om te blijven concurreren met andere toptechnologie regio’s. Investeren zal volgens Seuren niet alleen in het belang zijn van de bedrijven, maar voor alle mensen in de samenleving. Hierna is de heer Braam van de FGH Bank aan het woord over de invloed van luchthavens op de kantoorprijzen.
Hij neemt een onderzoek onder de loep met de vraagstelling in hoeverre de waarde van een kantoorfunctie wordt bepaald ten opzichte van diens afstand tot luchthaven Schiphol. Hierin wordt geconcludeerd dat er zeker sprake is van een zogenaamd ‘nabijheidseffect’ omtrent Schiphol. Vervolgens zal door de heer Wijntuin de retailtak van luchthavens worden belicht. Hij bespreekt de geschiedenis van de luchthaven retail en de toekomst van high traffic retail in het algemeen. Ten slotte bekijkt de heer Zuidberg de Nederlandse luchthavens als deel van een wereldwijd netwerk. Hij stelt dat directe connectiviteit van primair belang is voor de bereikbaarheid van een luchthaven als Schiphol en hij maakt de vergelijking met andere internationale luchthavens.

Door de bovengenoemde artikelen zal er een duidelijker beeld ontstaan waarom de Mainports in Nederland van economisch belang zijn en waarom hier in de laatste jaren zoveel is geïnvesteerd door zowel bedrijven als de overheid. Er wordt geprobeerd uit te leggen dat dit ook van internationaal belang is en dat aanvragen voor extra investeringen hierin niet voor niks worden geopperd door de marktleiders in de Mainport regio’s (NOS, 2018).

Bronvermelding
Financieel Dagblad, 21 december 2017, De Toekomst van Schiphol? Denk het ondenkbare Geraadpleegd op 19 januari 2018 https://fd.nl/ondernemen/1221570/de-toekomst-van-schiphol-denk-het-ondenkbare

NOS (2018) 100.000 sollicitanten voor een baan bij ASML. (2018, January 17). Geraadpleegd op 19 januari, 2018 https://nos.nl/artikel/2212344-100-000-sollicitanten-voor-een-baan-bij-asml.html

Decisio (2015). Economisch belang van de mainport Schiphol. Analyse van directe en indirecte economische relaties. Amsterdam.
Distributiecentrum Lelystad Airport Businesspark. (n.d.). Retrieved January 19, 2018, from https://www.hercuton.nl/projecten/distributiecentrum-lelystad-airport-businesspark

Honderden banen door komst mega-dc bij Maastricht Aachen Airport. (2017, October 26). Retrieved January 19, 2018, from http://www.logistiek.nl/warehousing/nieuws/2017/10/honderden-banen-door-komst-mega-dc-bij-maastricht-aachen-airport-101159631

ASML-topman: Nederland moet veel meer investeren in Brainport Eindhoven. (2018, January 18). Retrieved January 19, 2018, from https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2212588-asml-topman-nederland-moet-veel-meer-investeren-in-brainport-eindhoven.html

Mail the editors