De SerVicE studiereis is een feit! Helaas kan wel gesteld worden, want wat was het een interessante en mooie trip. Een groep deelnemers van 32 studenten en 2 docenten waren allen in de periode 21 tot 30 maart 2008 getuige van de charme van Hong Kong, vastgoed hoofdstad van Azië.

Tijdens de voorbereiding werd als snel duidelijk dat er een voorkeur was voor een stad ergens in Azië. Na verscheidene bestemmingen bekeken te hebben en na enkele brainstormsessies werd er gekomen tot Hong Kong en kon de reiscie zich gaan richten op het formele en informele programma van de trip. De keuze voor Hong Kong werd goed ontvangen door de studenten en beloond met een enorm aantal aanmeldingen, dat ruim tweemaal het aantal deelnemers overtrof. Dit resulteerde in een extra drive er een onvergetelijke reis van te maken. Daarnaast zou de reiscie nooit in staat zijn geweest deze reis te organiseren zonder de financiële support van bedrijven in Nederland. Om een goed beeld te krijgen hoe de vastgoedmarkt er in een metropool als Hong Kong eruit ziet zijn er bedrijven en instituten op 4 gebieden binnen vastgoed benadert. Deze gebieden zijn gevormd tot de Achmea Case, waarbinnen de studenten gedurende de reis onderzoek naar hebben gedaan. Deze gebieden zijn opgesplitst in Overheid, Commercieel, Huisvesting en Beleggen en geven samen een goed beeld van de Hong Kong vastgoedmarkt.

Hong Kong speelt een bijzondere rol bij de economische toegankelijkheid voor Europa in (Zuid-)Azië. Hong Kong is samen met Tokio en Singapore niet alleen het economische hart van Azië, maar ook de thuisbasis van vele (internationale) bedrijven.
Naast het feit dat Hong Kong de vastgoed hoofdstad van Azie is heeft deze metropool nog veel meer te bieden, er zijn bloeiende commerciële hoogbouw en winkelcentra, kantoren van banken, transport en hoofdkwartieren van handelsmaatschappijen van over de hele wereld.

De reis
Eindelijk was het tijd om te vertrekken richting Schiphol. Op vrijdag 21 maart vertrekt de deelnemersgroep met vlucht BA441 via Londen naar Hong Kong. Na een lange voorbereidingsperiode was de reiscie klaar om de deelnemers door Hong Kong te leiden. Eenmaal geland op het vliegveld van Hong Kong werd er vertrokken richting het hotel op Hong Kong Island. Het eerste aanblik van de stad ging onze verwachtingen te boven. De eerste twee dagen bewogen we ons door Hong Kong als echte toeristen. Op de avond van aankomst is de groep door de straten van Hong Kong Island gelopen en hebben we ‘swerelds langste roltrap genomen. Op onze eerste volledige dag was onze eerste stop bij de “Peak”, een punt waar je de stad in 1 ogenschouw kunt nemen. Na de Peak met een tram te hebben verlaten zijn met de ferry vertrokken richting de gated community, Discovery Bay, alwaar we onze lunch genoten. Het verdere verloop van die dag hield in een bezoek aan de Big Budha. Dag twee hield een bezoek in naar de 10.000 Budha’s op Kowloon. Van hieruit zijn we met de metro vertrokken naar de paarden Paas-race waar een aantal weddenschappen werden gezet, waarna de dag eindigde met een barbecue op het strand bij lounge bar “Oh lala”.
Na twee dagen van informeel programma, acclimatisering aan de temperatuur en vochtigheid in Hong Kong werd het tijd om te starten met het formele deel van het programma, de bedrijfbezoeken. Op maandagmorgen zijn we eerst begonnen met de uitleg en de beginselen van de Achmea Case. De groep was verdeeld in een viertal kleinere groepen die dan discussieerden over allerlei vastgoed gerelateerde onderwerpen. Door middel van het werken aan de Achmea case kregen de studenten een goede introductie over de Aziatische vastgoedmarkt en in het bijzonder die van Hong Kong. Dit zorgde voor een prettige start met het formele programma en konden de bezoeken aan de bedrijven worden gestart.

Elke dag nadien werd overdag doorgebracht met lezingen bij de diverse bedrijven. In de avonduren volgde ter afsluiting nog een aantal informele bezoeken. Zo zijn een aantal kenmerkende gebieden binnen Hong Kong bezocht zoals Soho en Kowloon, hebben we de beroemde lichtshow gezien en de Temple street avondmarkt bewandelt. Ook hadden we het geluk er in de periode te zijn van de Rugby Seven, het grootste jaarlijkse evenement van Hong Kong wat de hele stad in haar ban heeft. Een meerderheid van de groep heeft ook gebruik gemaakt van de mogelijkheid het nabijgelegen Macau, het Las Vegas van Azie, te bezoeken.
Tot slot is in het laatste weekend met een visum op zak vertrokken richting Zhongshan een van de meest ontwikkelde steden in China. Hier werd al snel duidelijk dat tijdens een busreis van slechts 2,5uur de wereld om je heen flink kan veranderen. De studenten keken hun ogen uit, maar zeer zeker ook de inwoners van Zhongshan die niet vaak een dergelijke groep Westerse mensen zien. Het bezoek aan China was een ervaring op zich en was dan ook van een grote meerwaarde voor de reis en een goede afsluiting van de reis!

Hong Kong in vogelvlucht
Gelegen in Zuidoost Azië bestaat Hong Kong uit 236 eilanden met een totale oppervlakte van 1.100 km², en grenst aan de Zuid-Chinese Zee. Hongkong is een stad met een totaal van ruim 7 miljoen inwoners van diverse rassen en klassen en waar rijkdom en armoede lijnrecht tegenover elkaar staan. Zakendoen staat naast de armere markthandel. Hong Kong is de tegenwoordig de meest internationale stad van China én Azië. Bijna 100 jaar geleden was Hongkong Brits gebied, en één van de meest kapitalistische en welvarendste gebieden van heel Azië. Op 1 juli 1997 heeft in de haven van Hongkong de officiële overdracht plaatsgevonden, waarbij de Britten Hongkong overdroegen aan China. De officiële naam is Speciale Administratieve Regio Hong Kong van de Volksrepubliek China. Hong Kong is een voorbeeld van de wijze waarop de democratisering in China langzaam maar zeker vorm kan krijgen. De inwoners van de stadstaat hebben veel meer economische en persoonlijke vrijheden dan de Chinezen. Het centraal gezag speelt hier een zeer belangrijk, verfijnd en positief spel. Door de onzekerheid over de toekomst binnen de Volksrepubliek China staat deze rol enigszins onder druk.

Door het gebrek aan bebouwbare grond is Hong Kong in de loop der tijd verticaal gegroeid en is het één van de meeste duurste steden om te wonen. De meeste mensen wonen in hoge appartemententorens. Lage bebouwing is alleen terug te vinden in gebieden waar beperkingen zijn opgelegd ten aanzien van de bouwhoogte. De overheid bezit alle grond in Hong Kong en wanneer er grond vrij komt voor ontwikkeling wordt deze op een openbare veiling verhandeld en verkocht aan de hoogste bieder. Ook wanneer een ontwikkelaar zelf een idee heeft voor ontwikkeling en naar de overheid gaat voor het stuk grond. Dan zullen andere bieders bij de openbare veiling mee mogen bieden op dat stuk grond. In de toekomst zullen veel investeerders, die gevestigd zijn in Hong Kong, richting China trekken. De aantrekkelijke vastgoedmarkt en de groeiende Chinese economie zijn de belangrijkste redenen. Deze beleggers zullen zeker nog blijven investeren in Hong Kong vastgoed, maar zullen de “nieuwe” Chinese markt betreden. Wanneer men de Hong Kongese vastgoedwereld wil bespelen zal men moeten beschikken over zeer veel financiële middelen. Een goede zaak daarbij is dat de Hong Kong dollar gekoppeld is aan de Amerikaanse dollar. Dit maakt de vastgoedmarkt van Hong Kong zeer toegankelijk voor buitenlandse investeerders. Er zijn echter nog een aantal andere manieren voor beleggers om in te spelen op de vastgoedmarkt van Hong Kong. Zo kunnen vastgoedondernemingen worden gekocht op binnenlandse beurzen. Dit is vrijwel altijd mogelijk al moet er wel worden gekeken naar het soort aandeel. Zo zijn sommige aandelen niet beschikbaar voor particuliere beleggers. Het is het mogelijk te investeren in REIT’s waarbij geprofiteerd kan worden van belastingvoordeel in Hong Kong. Deze REIT’s zijn zeer toegankelijk voor beleggers van buiten Hong Kong/China en bieden een goed rendement.

Tot slot
Het bezoek aan Hong Kong was een geweldige ervaring en het was plezierig om zo door verscheidene bedrijven en de inwoners van Hong Kong te worden ontvangen. Dankzij de strategische locatie, een ontwikkeld en vriendelijk zakenklimaat en getalenteerde professionals uit de hele wereld heeft Hong Kong zich ontwikkeld tot een centrum voor productontwikkeling, financiering, handel, diensten en technologie.

Ramon van Zundert
Voorzitter Reiscommissie SerVicE 2007-2008